Joshua Jacobs

Read in English

Het getril en geschud van de bolide waar je in zit, werkt hypnotiserend. Je sluit je ogen en haalt nog
eens diep adem. De geur van benzine dringt je longen binnen en de twaalfcylinder motor achter je
schraapt zijn keel als je even het gaspedaal aanraakt. Links van je staat je aartsrivaal, voor je liggen
187 bochten die samen de bloedstollende Groene Hel vormen. De rode lampen gaan aan en je
hartslag stijgt gelijk met het toerental. Dit is jouw moment…

Rush is een biografische dramafilm met actieëlementen van de Amerikaanse regisseur Ron Howard.
De film is op 3 oktober in première gegaan in Nederland en vertelt het verhaal achter de fameuze
rivaliteit tussen Formule 1-rijders James Hunt en Niki Lauda in de jaren zeventig. Deze twee totaal
contrasterende hoofdrolspelers worden zeer geloofwaardig neergezet door respectievelijk Chris
Hemsworth (Thor) en Daniel Brühl (Inglourious Basterds), waarmee de film direct al aan waarde wint.

Prima poging
Alles bij elkaar is er 38 miljoen dollar in de film gestoken, en dat is voldoende geweest als je kijkt naar
het visuele geweld dat bij tijden van het scherm spat met ongelukken. Voor zowel het jongere als oude
publiek, racefan of nieuweling, is Rush een prima tijdsbesteding. Veel films over het autosportgenre
zijn er niet en de laatste poging om de racerij aantrekkelijk te maken voor het massapubliek strandde
volledig met Sylvester Stallone’s Driven (2001), gekscherend ook wel Drivel genoemd.

Howard heeft serieus zijn best gedaan om een goede balans te vinden tussen drama, biografie en
actie. Het moet gezegd worden: dat is hem behoorlijk goed gelukt en ook verzandt de film niet in een
CGI-feest. Perfect is de film echter niet. Als achtergrond wil ondergetekende graag aangeven dat zijn
bloedtype Euro95 is, maar ook vanuit het perspectief van de beginnende racefan laat de film een
aantal steken vallen.

Puurheidsfoutjes
Het helpt uiteraard om überfilmmuziekcomponist Hans Zimmer los te laten op je film, maar ook dat
kan niet verbloemen dat er teveel is om te vertellen in 123 minuten. Rush begint namelijk in 1970,
waarbij Hemsworth en Brühl elkaar voor het eerst op de baan ontmoeten. Het verhaal eindigt in 1976
met een zogenoemde beschrijving van de thriller die dat hele seizoen vormde. Heel veel races worden
echter samengevat met enkele shots van racende wagens, emotionele gezichten en een overzicht van
de puntentelling.

Dat hoge tempo is op zich geen probleem, maar het totaaloverzicht is niet zo compleet als men wil
laten overkomen. Hoe de makers bijvoorbeeld de rel in het publiek zijn vergeten waardoor de Brit
James Hunt in zijn thuisrace na diskwalificatie toch nog deel kon nemen (en vervolgens won), is
onbegrijpelijk. Ook foutjes met de bijnaam van de beruchte Duitse Nordschleife-baan zijn
amateuristisch te noemen.

De snelheid waarmee Rush door de races ploegt, staat in schril contrast op de uitgebreidheid waarop
Howard en de zijnen proberen de conflicterende karakters neer te zetten. Vanaf het begin is al
duidelijk dat de talentvolle Hunt een levens- en vrouwengenieter is, terwijl harde werker Lauda voor
een meer berekenende aanpak van zijn tijd op deze planeet kiest. De dialoog waarbij de twee
reflecteren op hun tijd en strijd is echter zeer ongeloofwaardig en tenenkrommend irritant, omdat
niemand zijn gevoelens en beweegredenen op een dergelijk geforceerde manier ooit zou benoemen.
De film had makkelijk 10 minuten korter kunnen zijn.

Sterke karakterinvulling
Afgezien van dit zwaktebod, is de pret er niet minder om. De chemie tussen Hemsworth en Brühl is
werkelijk briljant, de rivaliteit spat echt van het scherm met alle steken onder water en psychologische
oorlogsvoering. Wie echte interviews met de rijders in die tijd heeft gezien, zal de rillingen over de rug
lopen als de kemphanen hun mond opentrekken. De scriptschrijver laat ook de botheid in beide karakters op de juiste manier naar buiten komen. Hoe Lauda op een gegeven moment vanaf de passagiersstoel aangeeft wat er allemaal mis is met de auto en dat vervolgens wijt aan zijn gevoelige kont, is een heerlijk voorbeeld hoe ongecompliceerd de personages kunnen zijn.

Intens en authentiek
De symboliek in de film is erg heel sterk te noemen, met geloofwaardige settings op de verschillende
racebanen en in hun privéleven. De manier waarop Lauda terugvecht vanuit het ziekenhuis en uit de
raceverslagen op de achtergrond motivatie haalt om door te gaan, is haast ondenkbaar en waanzinnig
intens.

De sfeer wordt nog eens versterkt doordat de settings heel authentiek nagemaakt zijn. De jaren ’70-
kledij van het publiek langs de baan is hiervan een goed voorbeeld, het neemt je mee terug naar de
tijd waarin je zo’n 30 procent kans had dat je een raceseizoen in een rijdende benzinebom niet
overleefde. Dat gevaar is continu aanwezig en wordt zeer sterk neergezet met verschillende scherpe
opmerkingen over de dood. Het geeft de film bij tijden een haast macabere sfeer omdat het zo goed
laat zien wat voor gekkenwerk het was om in die tijd te racen op levensgevaarlijke circuits.

Fantastisch filmwerk
Dat is ook te zien door het sublieme camerawerk. De snelheidsbeleving laat soms wat te wensen over
als je meerijdt met een van de auto’s, terwijl af en toe ook de beelden versneld lijken om het tempo
erin te houden. Eerlijk is eerlijk: dat is ook lastig te realiseren. Tijdens de opnamen zijn ook echte
klassiekers gebruikt en die wil je vanwege hun historische waarde niet aan puin rijden.
Het grootste compliment voor het team van Howard gaat echter over de plaatsing van de camera’s:
dat heeft men bijzonder goed voor elkaar. Het is niet eenvoudig om het zicht van een rijder in zijn auto
aan te geven, vooral niet als hij in de stromende regen achter een voorganger rijdt en amper iets ziet
bij snelheden van bijna 300 kilometer per uur. Perfectie.

Conclusie
Alles bij elkaar genomen, kan je stellen dat deze film geschikt is voor verschillende soorten publiek. De
puristische criticaster zal een aantal redenen hebben om Rush af te schieten op uitvoering, maar alles
bij elkaar mag je spreken van een zeer geslaagde film die heel goed de tegenstelling tussen twee
personages weet af te schilderen in ’s werelds snelste setting, Formule 1.

RUSH: intense glance at a quick history

Test