Joshua Jacobs

26/06/2022

Aan de ene kant van het Hof van Loon was 26 juni 2022 een gewone zondag met een bezoekje aan familie, aan de andere kant een persoonlijk drama. Of zo voelde het in ieder geval toen ik bij het raam stond en de overburen open zag doen: hemelsbreed hebben we maar over een meter of 10-15, in de praktijk maakte dat een wereld van verschil.

Op deze dag hebben we oude oma, oma, moeder, schoonmoeder, tante, of zelfs zus of nicht moeten, en misschien zelfs wel een beetje willen, laten gaan. Na zo’n tijd zou je bijna zeggen: het mocht ook wel een keer. Misschien klinkt het gek: ik voel mij best gelukkig en tot op zekere hoogte zelfs verwend met ‘slechts’ 4 begrafenissen hier in 25 jaar tijd. Elke is er natuurlijk één teveel, maar laten we eerlijk zijn: het scheelt wel. Opa was je natuurlijk een tijdje geleden voorgegaan. Dat en het briefje aan hem weet ik nog als de dag van gisteren. Daarom is er hier ook eentje aan jou.

Sja, vreemd is het wel zo’n stap: definitief afscheid nemen van de oudste generatie die je kende. In vijf jaar tijd heb ik mij daar ruim op voor mogen bereiden, maar het komt toch altijd ergens wel onverwacht en ongelegen. Een memorabele tocht door de groepsapp met mijn neven en nichten, zag ik veel foto’s waarop je lachte en kon genieten. Van familie, jong of oud, dat zei je veel. Hoe kleiner, hoe beter. Ook al werd de taal simpeler en het gesprek moeilijker: het gevoel is eigenlijk nog erg lang gebleven.

De keren dat pa en ik, of ik apart, langs zijn gegaan, stonden wel steeds meer in het teken van eenvoud. Een boekje om uit voor te lezen, wat plaatjes en kaarten van je oude geboortestreek terugkijken, een bosje kleurrijke bloemen die je aan jullie tuin deed denken, wat aandenkjes opschrijven in je bezoekersboek, samen een natuurdocumentaire kijken, de tafels lappen: het hoefde niet ingewikkeld te zijn. Of wanneer je van Limburgse muziek kon genieten op de telefoon, een snoepje erbij. Misschien waren die suikerklontjes niet heel goed voor de gezondheid, maar ja, 100 jaar ademhalen is ook niet goed voor je longen!

Je hebt hier nog lang mogen zijn, in voor- en tegenspoed. Deze keer nemen we voor nu afscheid, maar wel meer met een lach. Om je nog te mogen ontmoeten en er gewoon te zijn, is best kostbaar, in ieder geval voor mij. Je hield altijd wel de boel in de gaten. Vorige week donderdag kwamen opeens je handen omhoog toen ik naast je zat. Geen idee waarom, vragende en zelfs bezorgde blikken om ons heen. Eerder zag ik wel een vredig gezicht: dan wachten we maar af wat er komen ging. In dit geval was dat je mening: mijn bril moest toch wel schoongemaakt, zei je met een wat broze stem. Of die bril nu van Joshua was of de knecht waar je mij eerder even voor aanzag, dat maakt niet uit. Het gebeurde gewoon. Hebben we zo veel meer nodig?

Om eerlijk te zijn, kostte het mij wel moeite te accepteren van wat het was en steeds meer werd. Daar was ik zeker niet de enige en de meest betrokkene in. Misschien is er nog wel iets moois aan dementie. Begrijp mij niet verkeerd: uiteraard ga ik het niet ophemelen, want er zijn meer dan genoeg nadelen. Die heb ik ook wel in de praktijk ondervonden bij het langsgaan. Wel maakt het het gevoel een heel stuk simpeler, ondanks dat dat ook weer moeilijkheden met zich meebrengt. Maar laten we het niet te moeilijk maken: dan vieren we wat meer het heden en wat minder het verleden.

Wat mij toen en nu wel opviel was dat er zoveel gezorgd is voor jou, en eerder opa. Dat was deze keer niet anders: iedere dag en laatst ook ieder moment konden er wel dierbaren bij je zijn. Voor mij heeft dat stuk wel de kracht van familie laten zien, een stukje geven, een stukje krijgen. Een groot gezin geeft zoveel mensen, met zoveel gedachten en wensen. Daar proberen we allemaal maar op onze eigen manier mee om te gaan. Misschien is dat formaat niet echt meer des 2022’s, maar het laat wel zien wat er mogelijk is, wanneer het nodig is. Ik stel voor: laten we dat meenemen en doen op meer dan alleen bepaalde momenten.

Jij bent er in ieder geval klaar voor. Wij staan hier in het net. Hopelijk heb je nog een mooie broek gevonden voor daarboven, op een bank in de zomerse zon. Hier heb je er al 96 gehad, dus je weet hoe het voelt. Dag oma. Mijn bril is gepoetst, het gaat ons daar en ook hier goed. En ja, dit moest ik echt opzoeken of er geen ander woord voor was, maar alsnog: pròst, op oma en het leven.